Đã 7 năm khởi động dự án, bao giờ Apple Car ra mắt?
14:18 18/06/2021
Kể từ khi thành lập dự án, những thay đổi về nhân sự khiến toàn bộ hướng phát triển liên tục thay đổi. Những chiếc xe của Apple dường còn cách chúng ta một chặng đường dài.
Kể từ năm 2014, Apple đã khởi động một dự án xe điện Project Titan, và xe của Apple được kỳ vọng trở thành một sản phẩm đột phá trong thời đại mới tương tự như cách iPhone đã làm trong giới smartphone. Nhưng cùng được thành lập cách đây 7 năm, trong khi Nio chuẩn bị ra mắt model thứ 3, Apple dường như vẫn còn cách chúng ta khá xa, Apple đã làm được gì trong 7 năm qua?
Bí ẩn 7 năm
Mặc dù đã 7 năm kể từ khi Apple bắt đầu kế hoạch sản xuất ô tô vào năm 2014, thế giới bên ngoài vẫn chưa chắc chắn về việc Apple có chế tạo ô tô hay không. Với dự án Titan, Apple được cho là đang phát triển xe điện, nhưng hoạt động tuyển dụng của dự án trong nhiều năm thể hiện họ đang chuyển hướng sang phát triển phần mềm cho xe tự hành.
Vào thời kỳ đầu, đội xe hơi của Apple đã rất năng động và khám phá một loạt các công nghệ, bao gồm nội thất xe hơi không cần vô lăng, màn hình thực tế tăng cường, cảm biến nắp ca-pô cải tiến,...
Tuy nhiên dường như Apple vẫn chưa có tầm nhìn rõ ràng cho tương lai của xe điện, và các giám đốc điều hành thậm chí còn bất đồng về các vấn đề lớn như liệu chiếc xe nên tự động hay bán tự động, dẫn đến sự chậm trễ trong nhiều kế hoạch và mâu thuẫn nội bộ. Không có một phương hướng xác định là vấn đề đầu tiên của Apple Car.
Vấn đề nội bộ của Apple cũng rất rối ren. Tháng 1/2016, người giám sát dự án xe điện của Apple đầu tiên - Steve Zadsky thông báo kế hoạch rút khỏi dự án, để lại câu hỏi ai sẽ tiếp quản sau khi ông rời đi. Tháng 7/2016, Bob Mansfield, một cựu giám đốc điều hành của Apple, người đã nghỉ hưu Apple vào năm 2012, trở lại dẫn dắt đội xe điện.
Khi Bob Mansfield bắt đầu lãnh đạo dự án xe hơi của Apple vào mùa hè năm 2016, chiến lược xe hơi của Apple đã chuyển sang xe tự động. Vào tháng 8 và tháng 9 năm 2016, Apple đã sa thải hàng chục người tham gia vào dự án xe hơi của Apple sau khi "khởi động lại" nội bộ nhân viên, nhiều người trong số họ sau đó đã tham gia các công ty khởi nghiệp xe tự lái khác.
Kể từ đầu năm 2017, Apple đã sử dụng mẫu SUV Lexus RX450h được trang bị một số lượng lớn cảm biến và camera để thử nghiệm phần mềm tự lái của mình. Những năm gần đây, Apple đã tập trung vào việc nghiên cứu và phát triển tính năng xe tự lái.
Tháng 8 /2018, có tin đồn rằng Apple có thể sẽ khởi động lại ý tưởng về một chiếc xe hơi hoàn chỉnh mang thương hiệu Apple vì Apple đã thuê lại Doug Field, người đã làm việc cho Tesla trong 5 năm và chịu trách nhiệm giám sát quá trình sản xuất Model 3.
Tháng 1/2019, Apple tổ chức lại nhóm ô tô và sa thải hơn 200 nhân viên. Trong nội bộ, nhân viên dự án cho biết việc sa thải không có gì đáng ngạc nhiên, họ tuyên bố rằng đây là một cuộc tái tổ chức dưới sự lãnh đạo mới của ông Dougfield. Ông gia nhập Apple vào tháng 8/2018 và làm việc với Bob Mansfield, người đứng đầu Apple Car.
Năm 2019, Apple bắt đầu mô hình mua lại. Vào tháng 6/2019, Apple đã mua Drive.ai, một công ty khởi nghiệp về xe hơi tự lái sử dụng trí thông minh nhân tạo để tạo ra các giải pháp vận chuyển tự lái.
Apple Car thực hiện những thay đổi lớn vào năm 2020. Ông Bob Mansfield, người đã phụ trách Apple Cars trong 4 năm, đã nghỉ hưu và John Giannandrea, người đứng đầu mảng trí tuệ nhân tạo và máy học của Apple, tiếp quản dự án.
Vào cuối năm 2020, có nhiều tin đồn xác nhận rằng Apple vẫn đang phát triển một chiếc ô tô hoàn chỉnh của thương hiệu Apple và có kế hoạch thiết lập quan hệ đối tác với các nhà sản xuất ô tô truyền thống.
Apple cũng đang phát triển một thiết kế pin mới có thể "giảm cơ bản" chi phí pin và tăng phạm vi hoạt động của xe. Tháng 12/ 2020, Apple cũng đã thuê giám đốc điều hành của Porsche, Manfred Harrer, người có chuyên môn về thiết kế khung gầm. Ông Harrer từng là một trong những kỹ sư giỏi nhất của tập đoàn Volkswagen.
Thay đổi người lãnh đạo đồng nghĩa với việc thay đổi hướng phát triển của xe. Không chỉ vì những khó khăn trong nghiên cứu và phát triển, mà còn vì những thay đổi nhân sự liên tục khiến Apple không thể đạt được thành tựu trong 7 năm.
Khi được hỏi liệu Apple có đang sản xuất ô tô hay chỉ tạo ra phần mềm cho ô tô, CEO Apple Tim Cook nói: "Chúng tôi thích tích hợp phần cứng, phần mềm và các dịch vụ, đồng thời tìm ra điểm giao nhau giữ chúng. Đó là nơi xảy ra những điều kì diệu. Đó cũng là những gì chúng tôi muốn làm. Chúng tôi thích sử hữu những công nghệ xung quanh những điểm kì diệu đó."
Con đường tìm đối tác gian nan
Dường như Apple sẽ không sản xuất ô tô của riêng mình, bởi vì họ đang tìm kiếm các nhà sản xuất để hợp tác, nhưng từ quan điểm hiện tại, các yêu cầu của Apple có thể khiến nhiều OEM không đồng ý. Vì vậy, câu hỏi nên kinh doanh với thương hiệu xe hơi nào luôn là chủ đề chính của các cuộc bàn tán và tranh cãi xung quanh xe hơi của Apple.
Đầu tháng 5/2018, có thông tin cho rằng Apple đang đàm phán với gã khổng lồ ô tô Đức Volkswagen để sản xuất xe đưa đón nhân viên tự động dựa trên xe thương mại T6 Transporter - một kế hoạch được cho là sẽ dẫn đến việc phát triển xe hơi của Apple cho thị trường đại chúng. Nhưng sau một loạt sự cố thử nghiệm cao cấp và sự cố rò rỉ thông tin từ nhân viên, mối quan hệ hợp tác giữa hai công ty đã bị đình trệ.
Đầu năm nay, Apple đang đàm phán với Hyundai về việc sản xuất xe điện tự lái và trở thành tâm điểm chú ý của dư luận. Thậm chí còn có tin đồn rằng Apple đã ký một thỏa thuận với công ty con Kia của Hyundai, hãng sẽ đưa Apple Car ra thị trường sớm nhất vào năm 2024.
Sau đó, cuộc đàm phán của Apple với Hyundai và Kia đã kết thúc mà không đạt được thỏa thuận, và Apple đã chuyển sự chú ý sang một số nhà sản xuất ô tô Nhật Bản.
Financial Times đã dẫn lời các nguồn tin thân cận cho biết Apple đã thảo luận với Nissan để phát triển và sản xuất mẫu xe điện tự lái đầu tiên của Apple.
Tuy nhiên, hai công ty xung đột về ý tưởng hợp tác và Nissan lo lắng rằng Apple sẽ hạ cấp Nissan xuống một nhà cung cấp phần cứng đơn giản. Apple muốn toàn quyền kiểm soát thiết kế và phần mềm của Apple Car và Nissan cho biết họ không có kế hoạch thay đổi cách thức sản xuất ô tô của riêng mình. Nissan sau đó xác nhận rằng họ chưa đàm phán với Apple.
Vì vậy, đến năm 2021, Apple dường như vẫn đang tìm kiếm đối tác cho dự án. Nhà phân tích Ming-Chi Kuo của Apple gần đây đã tuyên bố rằng do bế tắc trong các cuộc đàm phán, Apple Car có thể phải đến năm 2028 hoặc muộn hơn mới được tung ra thị trường, vì vậy dự kiến sẽ phải mất một thời gian dài để thấy Apple Car trên đường.
Tuy nhiên, hợp tác luôn là mấu chốt của Apple, điều này không có gì đáng ngạc nhiên. Mặc dù được nhiều người đánh giá là công ty thành công nhất trên thế giới, nhưng chuyên môn của Apple nằm ở phát triển công nghệ chứ không phải sản xuất xe hơi.
Điều này có nghĩa là hãng cần giúp đỡ nhiều hơn, nhưng các thương hiệu xe hơi lớn dường như không muốn trở thành nhà cung cấp phụ tùng và cuối cùng cho ra đời một chiếc xe mang tên Apple - giống như Tesla đã làm với Foxconn. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất ô tô cũng lo lắng về tác động của các thỏa thuận như vậy đối với thương hiệu của họ.
Nếu OEM không thành thì hãy thử với nhà cung cấp linh kiện. Gần đây, thông tin trên các phương tiện truyền thông nói rằng Apple và LG Electronics có thể sẽ hợp tác. Theo một báo cáo gần đây của The Korea Times, Apple đã "rất gần" để đạt được thỏa thuận hợp tác với gã khổng lồ công nghệ Hàn Quốc. Bên cạnh đó, Apple cũng công khai việc đàm phán với công ty Magna, một nhà cung cấp phụ tùng ô tô của Canada.
Mặc dù Magna không sản xuất ô tô dưới thương hiệu riêng của mình, và LG cũng chưa bao giờ có liên quan trực tiếp với ngành công nghiệp ô tô, tuy nhiên mới đây hai công ty đã công bố mối quan hệ hợp tác "LG Magna e-Powertrain". Tháng 12 năm ngoái, họ đã đồng ý cùng nhau phát triển động cơ, biến tần và bộ sạc cho xe điện.
Theo Reuters, Apple đang trong giai đoạn thảo luận ban đầu với 2 công ty Trung Quốc là CATL và BYD về việc cung cấp pin xe điện cho Táo khuyết.
Từ OEM, nhà cung cấp xe hơi đến nhà cung cấp pin, có thể nói con đường sản xuất xe hơi của Apple ngày càng khó khăn hơn. Xét cho cùng, tham vọng của Apple không chỉ trở thành một nhà cung cấp phần mềm, mà là lật đổ toàn bộ ngành công nghiệp xe hơi và để OEM trở thành nhà cung cấp của họ. Apple vừa muốn sử dụng nền tảng của một hãng xe hơi đồng thời cũng muốn quyền kiểm soát cao nhất.
Trong 7 năm qua, phương hướng phát triển của Apple Car liên tục thay đổi và sự thay đổi về người phụ trách đã khiến hướng đi thay đổi liên tục, khi Nio và Xpeng không ngừng thăng tiến trên con đường ô tô điện, Apple Car vẫn đang phân vân liệu họ có nên chế tạo ô tô hay không?
Chế tạo một chiếc xe là thách thức không hề dễ dàng ngay cả đối với chuỗi cung ứng của Apple với công suất sẵn sàng cho ra đời hàng trăm triệu sản phẩm điện tử mỗi năm từ khắp nơi trên thế giới. Công ty Tesla của tỷ phú Elon Musk thậm chí đã mất 17 năm trước khi có thể tìm kiếm được lợi nhuận bền vững từ những chiếc ô tô.
Vì vậy, đối với các công ty Internet như Xiaomi và OPPO đang có tham vọng chen chân vào ngành công nghiệp ô tô và chế tạo ô tô hoàn chỉnh, họ cần xác định có thể làm được những điều tốt hơn Apple và phải tránh những hố sâu mà Apple đã trải qua.