Xã Yên Hòa, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình đã đạt được những kết quả quan sau 2 năm triển khai thí điểm "Xây dựng xã thông minh" do Bộ Thông tin và Truyền thông triển khai.
Những kết quả nổi bật trong chuyển đổi số
Ông Đoàn Trung Nam, Chủ tịch UBND xã Yên Hòa cho biết, Yên Hòa là 1 xã thuần nông đồng chiêm chũng nằm ở phía Tây Nam huyện Yên Mô, cách trung tâm huyện Yên Mô 1 km, diện tích tự nhiên 6,2 km2, dân số 7.693 người (trong đó đồng bào công giáo chiếm 30%). Năm 2015, Yên Hòa được UBND tỉnh Ninh Bình công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới, năm 2020, được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu.
Về hiện trạng ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trước khi triển khai chuyển đổi số, xã Yên Hoà đã thiết lập mạng nội bộ LAN, tuy nhiên, hệ thống không được quy hoạch thiết kế chuẩn, thiết bị không đồng bộ và lạc hậu. 100% bộ cán bộ, công chức của xã đã được trang bị máy tính, tuy nhiên, trình độ tin học của cán bộ, công chức xã chỉ đáp ứng tối thiểu cho yêu cầu của công việc. 100% cán bộ, công chức đã có và sử dụng hòm thư điện tử, đảm bảo công tác chỉ đạo điều hành, chuyển nhận văn bản nội bộ và văn bản chỉ đạo của từng ngành được thực hiện thông qua hệ thống thư điện tử.
Về sử dụng phần mềm, xã đang sử dụng các phần mềm ứng dụng chuyên ngành như các phần mềm: Quản lý tài sản, kế toán Misa, kê khai bảo hiểm xã hội, kê khai thông tin trẻ em, đăng ký quản lý hộ tịch, thống kê ngành tư pháp...
UBND xã đã có 2 đường truyền Internet tốc độ cao của 2 nhà cung cấp dịch vụ là Viettel và VNPT Ninh Bình. Tuy nhiên, hệ thống cân bằng tải, cấu hình dự phòng khi có sự cố chưa được triển khai. Hệ thống camera 15 mắt được lắp đặt để giám sát hoạt động tiếp công dân và giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) của cán bộ đối với công dân. Tuy nhiên, chưa có camera tại các điểm trọng yếu trên địa bàn xã.
Hệ thống đài truyền thanh cũ của xã sử dụng phương thức truyền dẫn hữu tuyến, bao gồm 2 máy phát 120W và 50W, có 46 điểm loa (mỗi điểm 1 loa 20W). Người dân không được tiếp cận các dịch vụ về y tế thông minh, giáo dục thông minh, việc nắm bắt thông tin chủ yếu chỉ qua các kênh thông tin cơ bản.
UBND xã đã xây dựng được trang thông tin điện tử nội bộ tại địa chỉ http://yenhoa.ninhbinh.gov.vn từ năm 2018, tuy nhiên hoạt động chưa hiệu quả và còn hạn chế về nội dung, số lượt truy cập thấp. Xã cũng đã triển khai hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành và liên thông lên huyện; Cổng dịch vụ công và Hệ thống Một cửa điện tử tại Bộ phận Một cửa của xã để giải quyết thủ tục hành chính nhưng việc sử dụng còn hạn chế.
Tuy nhiên, một điểm thuận lợi là xã đã có 10/10 thôn, xóm đã được kết nối Internet. Tỷ lệ người dân sử dụng điện thoại thông minh (smartphone) chiếm tỷ lệ cao, khoảng 70% dân số. Tỷ lệ hộ dân trên địa bàn xã được tiếp cận và sử dụng Internet chiếm tỷ lệ 90%. 100% các cơ quan, đơn vị trên địa bàn xã được trang bị máy tính và có kết nối Internet phục vụ cho công việc.
Khi triển khai mô hình xã thí điểm mô hình chuyển đổi số, Sở Thông tin và Truyền thông Ninh Bình đã lựa chọn triển khai thí điểm chuyển đổi số tại xã Yên Hòa. Từ tháng 9/2020 đến nay, UBND xã Yên Hòa đã bám sát vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của Cục Tin học hóa (nay là Cục Chuyển đổi số quốc gia) thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông, Sở Thông tin và Truyền thông và UBND huyện Yên Mô; chủ động phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan, các đơn vị cung cấp các dịch vụ công nghệ số tập trung triển khai thí điểm các nội dung về chuyển đổi số cấp xã trên địa bàn xã.
Để thông tin chỉ đạo kịp thời, xã thành lập ra các nhóm Group trên zalo của từng nội dung, hạng mục, cũng như nhóm chỉ đạo chung; các công việc được bàn bạc thống nhất cụ thể và triển khai ngay.
Việc triển khai “Xây dựng xã thông minh” trên địa bàn xã Yên Hòa dựa trên 3 trụ cột là Chính quyền số (gồm chuyển đổi số các hoạt động nội bộ của chính quyền và các hoạt động giao tiếp, cung cấp dịch vụ công cho người dân); Kinh tế số (gồm hoạt động thương mại điện tử, du lịch số, quảng bá - thương hiệu số) và Xã hội số (gồm y tế số, giáo dục trực tuyến, dịch vụ xã hội số).
Sau gần 2 năm triển khai, thực hiện Chương trình “Xây dựng xã thông minh”, xã Yên Hòa đã đạt được những kết quả quan trọng. Trong đó, nổi bật là tạo ra sự thay đổi rõ nét về nhận thức của cán bộ, đảng viên và nhân dân trên địa bàn xã về chuyển đổi số.
Trao đổi với phóng viên báo Tin tức, ông Đoàn Trung Nam, Chủ tịch UBND xã Yên Hòa cho biết, đến nay, hệ thống camera toàn xã được lắp đặt với tổng số 72 camera trong toàn xã và các cơ quan đơn vị.
“Từ khi có hệ thống camera tình hình an ninh được cải thiện, tình trạng trộm cắp tài sản, mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội giảm hẳn so với thời điểm trước khi chưa có hệ thống. Ngoài ra thông qua hệ thống camera giúp cho lực lượng công an trong việc xác minh, truy tìm các đối tượng tội phạm hiệu quả”, ông Đoàn Trung Nam chia sẻ.
Được sự hỗ trợ của một đơn vị viễn thông, xã thiết lập kênh truyền thông, giao tiếp giữa UBND xã và người dân. Theo đó, xã duy trì hệ thống tin nhắn SMS với 1.652 số điện thoại của đại diện hộ gia đình để cập nhật vào hệ thống. Hệ thống thông báo qua nền tảng app “Công dân số” giúp người dân tiếp nhận các thông tin đồng thời có thể gửi phản ánh, kiến nghị.
Bên cạnh đó, chính quyền xã cũng đã xử lý văn bản điện tử, chữ ký số và đưa 100% thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của xã được tiếp nhận và giải quyết trên hệ thống một cửa điện tử. Từ đó, giúp cho hoạt động quản lý, chỉ đạo, điều hành được thực hiện nhanh chóng, hiệu quả, tiết kiệm thời gian và chi phí.
Về trụ cột kinh tế số, nền tảng địa chỉ số, phần mềm Vpostcode được xây dựng và triển khai đến 100% hộ gia đình, các điểm thanh toán điện tử bằng cách quét mã QR-code bước đầu được triển khai. Xã đã thực hiện đưa các sản phẩm đặc trưng của địa phương lên sàn thương mại điện tử postmart.vn. Kết quả sản lượng bán ra tăng 5 lần, thu nhập người dân tăng 3 lần so với trước đây.
Lấy người dân làm trung tâm
Thực hiện chương trình “Xây dựng xã thông minh”, xã Yên Hòa cũng xây dựng mã địa chỉ bưu chính cho 100% cơ quan, hộ gia đình trên địa bàn xã qua nền tảng bản đồ số gắn liền với phát triển thương mại điện tử.
Toàn bộ người dân, cán bộ, công chức trên địa bàn xã được tuyên truyền, tập huấn kỹ năng số, dịch vụ tư vấn sức khỏe trực tuyến, tư vấn khám, chữa bệnh từ xa được phổ cập. Thông qua ứng dụng “Công dân số”, người dân trong xã được phổ biến giáo dục pháp luật, tiếp cận với các dịch vụ hành chính công. Cùng với đó, hiện nay, xã Yên Hòa đã bắt đầu số hóa trong lĩnh vực giáo dục và y tế, tạo thuận lợi cho người dân.
Trong thời gian chống dịch 2 năm trước, người dân đã tích cực cài các phần mềm PC-COVID trên điện thoại để chung tay phòng, chống dịch COVID-19 và ứng dụng tư vấn sức khỏe từ xa Medicine để được tư vấn khám, chữa bệnh… Trong lĩnh vực giáo dục, giai đoạn 1 đề án chuyển đổi số xã Yên Hoà đã thực hiện triển khai các dịch vụ, ứng dụng tại các nhà trường, bao gồm: Cổng thông tin điện tử (Portal), dịch vụ sổ liên lạc điện tử SMAS, phân hệ quản lý thư viện và tuyển sinh đầu cấp.
“Xã Yên Hòa đã được Tổ chức Nông lương Liên Hợp Quốc (FAO) giới thiệu trong sáng kiến “Làng kỹ thuật số” của mình, cùng với một số mô hình của một số nước trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương. Tới đây, chúng tôi tiếp tục huy động các nguồn hỗ trợ từ tỉnh, huyện và các doanh nghiệp để tiếp tục đề xuất cho triển khai các giải pháp, nền tảng hay, mới để triển khai thí điểm trên cả 3 lĩnh vực Chính quyền số, Kinh tế số và Xã hội số tại xã. Trong đó, lấy người dân làm trung tâm”, ông Đoàn Trung Nam, Chủ tịch UBND xã Yên Hòa, chia sẻ.
Với những kết quả đã đạt được trong công tác chuyển đổi số và Chương trình “Xây dựng xã thông minh”, xã Yên Hòa là 1 trong 14 tập thể, cá nhân tiêu biểu được Ban tổ chức Chương trình Vinh quang Việt Nam năm 2022 vinh danh.