Vụ sập FTX tạo ra phản ứng dây chuyền, có thể sẽ làm sập những tổ chức tiền số thâm niên và có uy tín.
Hậu quả từ thảm họa FTX vẫn tiếp diễn, và đang đe dọa một số tổ chức trung gian quan trọng trong ngành tiền số. Vào ngày 16/11, đơn vị cho vay của Genesis Global Trading thông báo tạm dừng cho phép nhà đầu tư rút tiền.
Genesis đang tìm kiếm nguồn tài trợ khẩn cấp ít nhất 500 triệu USD để đảm bảo có đủ tiền mặt thanh toán cho khách hàng, và ngành công nghiệp tiền số đang theo dõi công ty này trong lo lắng.
Không cho phép rút tiền là dấu hiệu của nhiều vụ sập tiền số, bao gồm cả FTX và Celsius. Sau đó ngày 21/11, Genesis cho biết họ “không có kế hoạch nộp đơn phá sản ngay lập tức”, nhưng sau đó đã thuê một bên độc lập để tư vấn về tình hình tài chính hiện tại của quỹ. Đây có thể là dấu hiệu của quá trình cân nhắc nộp đơn phá sản, càng làm các nhà đầu tư lo ngại và muốn rút tiền về.
Nạn nhân lớn
Tuy không nổi tiếng như FTX, Genesis là một trong những công ty được đánh giá cao nhất trong ngành công nghiệp. Chỉ riêng trong năm 2021, công ty đã cho vay hơn 130 tỷ USD và xử lý gần 120 tỷ USD giao dịch.
Financial Times mô tả Genesis là Goldman Sachs của tiền số. Để có tiền cho vay, Genesis huy động vốn từ các nhà đầu tư, là cá nhân và các tổ chức sở hữu nhiều tiền số hay còn gọi là cá voi, và trả lại cho họ một phần lợi nhuận.
Brad Harrison, người sáng lập giao thức cho vay phi tập trung Venus, cho biết sự sụp đổ của một trung gian lớn như Genesis có nguy cơ “đẩy ngành tiền số đi lùi vài năm”. Bởi vì Genesis tạo điều kiện cho dòng tiền luân chuyển giữa các bên, cho phép khách hàng kiếm được tiền lãi từ các khoản tiền số mà họ nắm giữ. Điều này cần thiết cho hoạt động của bất kỳ ngành nào.
Genesis đã làm việc với nhiều tổ chức tiền số lớn trong nhiều năm và đã xâm nhập vào tất cả các ngóc ngách của ngành công nghiệp, Harrison cho biết thêm.
Genesis bắt đầu gặp khó khăn từ tháng 7, khi quỹ phòng hộ Three Arrows Capital (3AC) sụp đổ, mang theo 1,2 tỷ USD trong số 2,36 tỷ USD vay từ Genesis. Để đảm bảo hoạt động kinh doanh của Genesis không bị ảnh hưởng bởi thua lỗ, công ty mẹ Digital Currency Group (DCG) đã cứu trợ. Nhưng Genesis vẫn phải cắt giảm 20% nhân sự để giảm chi phí và Michael Moro, CEO lâu năm của công ty, đã từ chức.
Genesis một lần nữa hứng chịu thiệt hại khi FTX nộp đơn phá sản vào ngày 11/11, mất 175 triệu USD lưu trên sàn giao dịch. Một lần nữa, DCG đã can thiệp, đưa ra khoản cứu trợ 140 triệu USD.
Nhưng bất chấp nhiều gói cứu trợ của DCG, Genesis vẫn đang không đủ tiền mặt để trả cho ngày càng nhiều nhà đầu tư đòi rút tiền, Samson Mow, chuyên gia tiền số và là cựu giám đốc chiến lược của Blockstream, cho biết.
Động thái ngừng cho phép rút tiền của Genesis có nguy cơ làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng niềm tin với tiền số và có thể nhà đầu tư của BlockFi hoặc Voyager Digital cũng sẽ đổ xô rút tiền, gây ra hiệu ứng domino, theo Mow.
Chuyên gia tiền số lưu ý Genesis có đủ tài sản để trả các khoản nợ khách hàng, chỉ là không ở dưới dạng tiền mặt, vì thế một vụ phá sản “có vẻ khó xảy ra”, Mow nói.
Hiệu ứng dây chuyền
Tuy nhiên, tình hình đủ nghiêm trọng để Genesis tìm kiếm nguồn vốn bổ sung. Các nhà cứu trợ tiềm năng hiện nay là Binance và Apollo Global Management.
Barry Silbert, Giám đốc điều hành của DCG, nói với các nhà đầu tư rằng công ty đã vượt qua những mùa đông tiền số trước đây và sẽ vượt qua mùa đông lần này, cho dù tình hình nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên nhiều người vẫn to ra nghi ngờ, bởi vì cách đây không lâu, nhà sáng lập FTX Sam Bankman-Fried cũng nói rằng “FTX vẫn ổn” chỉ vài ngày trước khi công ty sụp đổ.
Và hiệu ứng domino lại tiếp tục từ Genesis. Sau khi việc rút tiền bị tạm dừng, sàn giao dịch tiền số Gemini, công ty có sản phẩm khai thác lợi suất, đặt cọc hoặc cho vay tài sản tiền số để tạo ra lợi nhuận dưới dạng tiền số, phụ thuộc vào Genesis, đã thông báo rằng khách hàng sẽ không thể rút tiền.
Vào ngày 22/11, Gemini cho biết đang “tìm ra giải pháp”, nhưng hiện nay khách hàng đang không thể truy cập tổng số tiền trị giá 700 triệu USD. Nếu Genesis thực sự phá sản, một khoản lớn trong đó sẽ bị mất. Khách hàng của các sàn giao dịch khác có liên kết với Genesis cũng chịu chung số phận.
Điểm sáng là Genesis giao dịch chủ yếu với các khách hàng tổ chức, và tác động ngay lập tức đối với những khách hàng cá nhân sẽ không nghiêm trọng như với FTX.
Max Galka, người sáng lập công ty phân tích chuỗi khối Elementus, nói rằng dữ liệu chuỗi khối cho thấy Genesis ít liên kết với những người chơi lớn trong ngành hơn so với FTX, và nếu sụp đổ sẽ không gây ra hệ quả nghiêm trọng tương tự. Dù vậy nếu Genesis sập, uy tín của thị trường cho vay tiền số sẽ bị ảnh hưởng, giống như cách vụ sập FTX làm công chúng ác cảm với các sàn giao dịch.